poniedziałek, 18 października 2010

Gugara - Andrzej Dybczak (książka + film)

Gugara, Andrzej Dybczak, 2008
Gugara, reżyseria: Andrzej Dybczak, Jacek Nagłowski, 2008

----------

Na okładce monochromatyczne, rozmyte zdjęcie szarej tajgi. Takie jest życie mieszkających w niej Ewenków. Szare i rozmyte przez alkohol, który Ewenkowie (podobnie jak inne narody Syberii) piją wyjątkowo, nawet jak na standardy radzieckie. Pisał o tym też Jacek Hugo-Bader w Białej gorączce, której tytuł jest określeniem, spowodowanego ciągłym piciem obłędu, objawiającego się skrajnie irracjonalnymi zachowaniami, w tym morderstwami i samobójstwami. Ewenkowie piją i wegetują. Zanika ich tradycyjny model życia, oparty na hodowli reniferów (gugara to dźwięk, jaki wydają pasterskie dzwonki), polowaniu (Ewenkowie nie dostają na nie pozwolenia) i kultywowaniu szamanizmu, coraz częściej przeprowadzają się z czum do wsi i miast, umiera język ewenkijski (według danych Hugo-Badera obecnie żyje około trzydziestu pięciu tysięcy Ewenków z czego tylko piętnaście procent zna swój język).

Andrzej Dybczak żył z Ewenkami w czumie i poznał tych, którzy uciekli z tajgi. Ci drudzy, nie tylko nie poprawiają swojej sytuacji materialnej, ale też gubią swoją narodową tożsamość. W  filmie narratorem jest Kola, Ewenk któremu się udało, wykształcony bezsilny społecznik - świadek postępującego upadku swojego narodu.

Książkowa Gugara jest opowieścią o Ewenkach, ale z wyraźnej perspektywy autora, w filmowej - cały nacisk położony jest na bohaterów. W takiej kolejności warto zapoznać się z Gugarą, choćby po to, żeby przekonać się jak w rzeczywistości wygląda Kola, Tatiana czy Dymitrij.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz