poniedziałek, 6 grudnia 2010

nr 11. Śniadanie na trawie (ZAVTRAK NA TRAVE / BREAKFAST ON THE GRASS) - Priit Pärn

Śniadanie na trawie (EINE MURUL / ZAVTRAK NA TRAVE / BREAKFAST ON THE GRASS), Priit Pärn, Estonia (ZSRR), 1987

----------

Dwudziestoczterominutowy film podzielony jest na pięć części. W czterech pierwszych poznajemy bohaterów:

1. Anna - poszukuje towaru deficytowego - jabłek.
2. Georg - stara się odzyskać czarną marynarkę i białe spodnie - symbol lepszego życia.
3. Berta - wędruje z córką po mieście w nadziei odzyskania twarzy, która pewnego dnia  zniknęła.
4. Eduard - zaczyna jako agresywny biznesmen, ale kurczy się wraz ze swoimi  niepowodzeniami. Próbuje załatwić dokument u jednookiego prominenta.

Perypetie bohaterów nieoczekiwanie o siebie zahaczają,  Annę mija na ulicy Georg, Berta pojawia się pod oknem Anny, a później, w zamian za pęk balonów oddaje spotkanemu mężczyźnie jabłko, którym on z kolei skusi później Annę. Elementem łączącym bohaterów jest też godzina 9.20 i pojawiający się w każdym epizodzie malarz.

W ostatniej, tytułowej części, cała czwórka spotyka sie w parku (klucz do niego dostają dzięki dokumentowi zdobytemu przez Eduarda) i przybierają pozycje, identyczne z przedstawionymi na obrazie Maneta Śniadanie na trawie.
Akcja w parku cofa się w przyśpieszonym tempie do momentu wejścia do niego. Film kończy scena leżącego malarza, po ręce którego przejechał walec.

Estończyk Priit Pärn wykorzystał gorbaczowowską głasnost i zrealizował film, pokazujący bez cenzury, choć bardzo metaforycznie zgrzebność komunistycznej rzeczywistości: degrengoladę człowieka - powszechne chamstwo, agresję, nietolerancję wobec inności, biurokrację, braki podstawowych produktów i upokarzającą dla obywateli, pogoń za nimi. Rekonstrukcja Śniadania na trawie to dla bohaterów oderwanie się, choć na chwilę, od codziennej beznadziei oraz symbol wolności.

Kadry filmu są niedbałe, a rysunki umowne. Podkreśla to bylejakość zetesererowskiej codzienności. Wyjątkiem są sceny z okresu ekskluzywności Georga, przedstawiony jest on wówczas jak postać wycięta z zachodniego katalogu.

Intrygujący. Do analizowania.

 Śniadanie na trawie, Priit Pärn, 1987 (kadr z filmu)

Śniadanie na trawie, Édouard Manet, 1863 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz